به گزارش قدس آنلاین، در نهمین اجلاس وزرای فرهنگی کشورهای اسلامی که در سال ۱۳۹۰ در الجزائر تشکیل شد، بنا به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران، مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام برای سال ۲۰۱۷ انتخاب شد. همچنین در آن اجلاس مقرر شد تا اجلاس وزرای فرهنگ کشورهای عضو آیسسکو (سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی) نیز در سال ۲۰۱۷ در مشهد برگزار شود.

سال ۲۰۰۵ میلادی مکه به عنوان اولین پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی شد و پس از آن سازمان آیسسکو هر سال سه کشور را از کشورهای عربی، آسیایی و آفریقایی به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب می کند که سال ۲۰۰۶ اصفهان به همراه «حلب» در سوریه و «تمبکو» در جمهوری مالی این عنوان را دریافت می کنند.

اکنون پس از گذشت ۱۰ سال یکی دیگر از شهرهای ایران توانسته است این جایگاه را به خود اختصاص دهد. مشهد روز گذشته با حضور ۲۵۰ شخصیت فرهنگی و سیاسی اعم از وزرا، نمایندگان مجلس ملی، سفرا و کاردارها از ۵۱ کشور جهان اسلام در جوار بارگاه مطهر رضوی رسما فعالیت های خود را در این زمینه آغاز کرد.

با شروع سال ۲۰۱۷ میلادی، دوره یک ساله معرفی مشهد مقدس به عنوان «پایتخت فرهنگی جهان اسلام» آغاز شد. عنوانی بین المللی که با تصمیم آیسسکو به مشهد مقدس اطلاق شد تا این کلان شهر مذهبی جهان در کنار شهرهای «سنار» از سودان، «امان» از اردن و «کامپالا» از اوگاندا به عنوان یکی از ۴ پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال ۲۰۱۷، فرصتی فراملی برای فعالیت های فرهنگی داشته باشد.

توجه به بازآرایی هویت و فرهنگ مشهد

«امینه الحجری» معاون دبیرکل آیسسکو در حالی معتقد است که این انتخاب برای مشهد با ملاک های سختگیرانه و اصالت فرهنگی و تاریخی این شهر صورت گرفته است که برخی از مدیران شهری مشهد از ضعف جایگاه فرهنگی در این شهر سخن می گویند.

عضو شورای اسلامی شهر مشهد مهم ترین رسالت مشهد ۲۰۱۷ را بازآرایی چهره، هویت و فرهنگ مشهد برای جهانیان برمی شمرد و می گوید: مهمترین آسیب‌های ما در مشهد در زمینه زیرساخت‌های شهری نیست بلکه در حوزه فرهنگی اجتماعی است.

محمد سهیلی اضافه می کند: آسیب اول این است که ما نتوانسته‌ایم در مشهد الگویی از شهر اسلامی ارایه کنیم و در این زمینه تلاشی نشده است.

وی ادامه می دهد: آسیب دوم بحران اخلاق اجتماعی است. ما در این زمینه رشد که نکرده‌ایم هیچ، رو به انحطاط نیز رفته‌ایم.

وی تاکید می کند: چالش‌های مهم در مشهد تقابل ناخواسته بین گردشگری و زیارت از سویی و تعامل نامناسب بین شهروندان و زائران از سویی دیگر است که در رویداد مشهد ۲۰۱۷ جای خالی آن احساس می شود.

سهیلی خاطرنشان می کند: ویژگی اصلی مشهد هویت زیارتی است که در شکل‌گیری هویت فرهنگی شهر نیز نقش اساسی دارد و ما نمی‌توانیم شهر را از تاریخ و فرهنگش جدا کنیم. در واقع شهر رمزنگاری فرهنگی شده است و گستردگی، جمعیت، زائرپذیری و... ویژگی‌هایی هستند که اهمیت هویت فرهنگی مشهد را نشان می‌دهد.

آشنایی با مشهد در حد مرزهای کشور

مسئول دفتر مطالعات راهبردی پایتخت فرهنگ اسلامی می گوید: متاسفانه مشهد خارج از ایران شناخته شده نیست ولذا با یک جستجوی ساده در دنیای مجازی می توان به این موضوع پی برد و این شایسته مشهد نیست.

محمدباقر طباطبایی با اشاره به اینکه فرصت مشهد ۲۰۱۷ فرصتی برای معرفی اصالت های تاریخی، فرهنگی، دینی و اجتماعی مشهد به جهانیان است، ‌ می افزاید:‌ برای این کار حتما لازم است ما به  زبان بین المللی سخن بگویم و نشریات ما بتوانند با زبان بین المللی سخن بگویند و تلاش برای توسعه فرهنگی یک شهر بین المللی در شان مشهد مقدس انجام شود.

وی این زمینه را فرصتی برای توسعه پایدار شهری و گردشگری عنوان می کند و ادامه می دهد: عمران، آبادانی و توسعه پایدار شهری نیازمند اقتصادی پویا است که با مدیریت خوب سرمایه ها و ایجاد زیرساختهای لازم برای فعالیتهای مالی، این مهم قابل تحقق است.

احاطه کامل این رویداد توسط دولت

رئیس نمایندگی فرهنگ ارتباطات اسلامی در خراسان رضوی نیز مهم ترین آسیب رویداد مشهد ۲۰۱۷ را دولتی شدن برنامه های آن و حضور کم رنگ مردم در این رویداد بین المللی عنوان می کند.

حجت الاسلام سیدحامد ملکوتی تبار می گوید: بخش های خصوصی، مردم و بسیاری از نهادهایی که ظرفیت و امکانات بسیار برای ورود به این حوزه دارند، در این زمینه حاضر نشده اند و تمام کارها به نهادهای دولتی واگذار شده که آنها نیز با مشکل عمده و جدی کمبود بودجه مواجهند.